गगनशिला खड्का

आफ्नै पक्की भवन बेवारिसे छाडेर हस्तीचौर गाविसले घर भाडामा लिएर कार्यालय सञ्चालन गरिरहेको छ । जनयुद्धकालमा माओवादीले भत्काएका झ्यालढोका सामान्य मर्मतसमेत नगरी गाविसले चर्को भाडा तिरेर कार्यालय सञ्चालन गरेको भन्दै स्थानीयवासीले चिन्ता व्यक्त गरेका छन् ।

सामान्य मर्मत गरेर उतिवेलैदेखि सञ्चालन गर्न सकिने सो भवन अहिले पाटीमा परिणत भएको छ । नौ कोठा र एउटा ठूलो हल रहेको पक्की र जिल्लाकै अन्य गाविसमध्येको ठूलो लागतमा निर्माण गरिएको सो नमुना भवन सामान्य झ्यालढोका नफेरिँदा अहिले बेवारिसे भएको हो ।

करिब १३-१४ लाख लागतमा निर्मित सो भवन माओवादीले जलाएको भनिए पनि झ्यालढोकाबाहेक अन्य भौतिक संरचना खासै क्षति भएको छैन । छत, गारो, प्लास्टर र रंगरोगनसमेत बिग्रेको छैन ।

सो भवन अहिले कुकुर-बिरालाको वासस्थान र कतिपय बटुवाको शौचालयका रूपमा समेत प्रयोग हुँदै आएको छ । मर्मतसम्भार र प्रयोग नहुँदा अहिले भवनपरिसरमा दुर्गन्ध फैलिएको छ । तत्कालीन समयमा १३-१४ लाखमा बनेको भए पनि अहिले यो भवन निर्माण गर्न ५० लाख लाग्ने पूर्वगाविस अध्यक्ष द्रोणबहादुर कुँवरले बताए ।

'माओवादीले जलाएका सबै गाविस भवन पुनर्निर्माण गर्ने सरकारको नीति आउला र बनाउँला भनेर पर्खेका हौँ, खासै ठूलो खर्च पनि लाग्दैनथ्यो, यस्तो भवन थोत्र्याउन त नहुने हो, खै किन ढिला गरेको हो सरकारले ?' उनले भने ।

हस्तीचौर गाविस सचिव कृष्णबहादुर रायमाझीले पनि भवन मर्मतका लागि केन्द्रकै नीति र बजेट पर्खेर बसेको बताए । 'गाविसको अनुदान रकमबाट मर्मतसम्भार गर्ने कुरा भएन । जहिले केन्द्रको नीति आउँछ, त्यहिले बनाउँला भनेर बसेका छौँ,' उनको भनाइ छ ।

हालसम्म कार्यालय सञ्चालनका लागि तिरेको भाडाको रकमले नै अहिलेसम्म भवन मर्मत भइसक्ने भए पनि सरकारको मुख ताकेर जनतालाई दुःख दिएको स्थानीयवासी बताउँछन् । गाविस भवन झ्यालढोका फेरेर प्रयोगमा ल्याउन सकिने बताउँदै स्थानीय हिमालय उच्च माध्यमिक विद्यालयका शिक्षक पदम पाण्डेले भने, 'कमसेकम टिनकै पाता वा काठको सेप्टीले झ्यालढोका बारबन्देज मात्र गरेको भए पनि जीर्ण र दुर्गन्धित हुनबाट त जोगिन्थ्यो ।'